بنای رختشویخانه - استان زنجان
بنای رختشویخانه در خیابان سعدی وسط و در مرکز شهر زنجان واقع شده است و هم اکنون به صورت موزه می‌باشد و مردم 
می‌توانند از آن بازدید کنند.
این بنا در سالهای گذشته به جهت وجود هوای سرد در زمستان ها برای بانوان زنجانی ساخته شده است. این بنا توسط دو برادر به نام‌های مشهدی اکبر معمار و مشهدی اسماعیل بنا ساخته شده است.
این بنا در محلی که قبل ها به نام باباجمال چوقوری شناخته می‌شد،احداث شد. زمین این بنا توسط علی اکبر خان توفیقی شهرداد وقت زنجان ابتیاع شده بود.
بنای تاریخی رختشوی خانه زنجان در مرکز بافت تاریخی شهر زنجان در محل معروف به بابا جامال چوقوری (گودال باباجمال (قرار گرفته و در سال 1345 ه.ق توسط اولین شهردار زنجان (علی اکبر توفیقی) ساخته شده است . دسترسی به بنای رختشوی خانه از خیابان سعدی از طریق کوچه فرهنگ نیز امکان پذیر است.
از روی سبک وسیاق معماری این بنا می‌توان ساخت ان را به اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی نسبت داد.هدف از ساخت این رختشوی خانه تامین امنیت و اسایش زنان در یک مکان سرپوشیده بوده است.
آب این محدوده که دارای فضاهای متعددی است از قنات قلعچه حاجی میربها الدین تامین می‌شد فضاهای این مجموعه را می‌توان به دو بخش مدیریت رختشوی خانه شامل حیات وقسمت مسکونی و فضای اصلی شستشوی رخت که خود دارای چهار قسمت است تقسیم کرد.
حیاط محوطه‌ای است به شکل مربع و مستطیل به میزان 400 متر مربع (32×12متر) شامل درختکاری و فضای سبز، و اعیانی آن در جبهه شمالی محوطه به مقدار 60 متر مربع شامل دو اطاق و یک ورودی است که این ورودی فضاهای محوطه، سرایداری و محل شستشوی رخت را به همدیگر متصل می نماید.
پلان و نمای این واحد مسکونی دارای بار فرهنگی بوده و به سبک معماری سنتی شناخته شده زنجان احداث گردیده است. .خزینه این رختشوی خانه 17متر طول 55/11متر عرض و حدود 8متر ارتفاع دارد فضایی شبیه تراس مشرف به فضای رختشوی خانه وجود دارد که به عبارتی می‌توان ان را شاه نشین و محل مدیریت نامید.
محل ورودی بنا به شبکه ارتباطی کوچه‌های شهر را پیدا می‌کرد و خانمی که گفته می‌شود همسر معمار این بنا بوده است کار کنترل و نظارت بر امور رختشوی خانه را بر عهده داشت.از معماری این فضا چنین استنباط می‌شود که معمار اشنایی کاملی به شیوه سنتی داشته که توانسته است با کمک قوسها و نورگیرها فضای دل انگیزی را در قسمت بالای انبار سالن اصلی رختشوی خانه و تردد افراد را انجام می‌داده است.
طراحی و اجرای فضای داخلی و اصلی بنای رختشوی خانه پرسپکتیو بسیار زیبایی دارد وسالن ان با 11ستون به طور قرینه به دو قسمت تقسیم شده است این فضا از سالنی به عرض 7/13متر طول62متر و مساحت زیربنای 850متر مربع برخوردار است.
فاصله 11ستونی که به طور قرینه سالن را به دو قسمت تقسیم کرده اند در جهت قرینه از چهار واحد حوضچه و مجاری اب در حد فاصل حوضچه‌ها تشکیل یافته وحدود آن را سنگ های حجاری شده از جنس تراورتن از یکدیگر مجزا می‌کند.
از نظر تشابه کاربری چنین بنایی در هیچ قسمتی ازکشور به این شکل دیده نشده ولی از نظر معماری با مساجد عباسقلی خان و دروازه ارگ قابل مقایسه است این بنا به طور عام المنفعه وشبانه روزی بود و بابت استفاده از آن هیچ پولی از شهر وندان دریافت نمی‌شده است.
بنای رختشوی خانه شهر زنجان هم اکنون مهمترین موزه این استان است ودر آن انواع لباس های محلی زیور الات ابزار و وسایل مورد استفاده بانوان در معرض دید همگان قرار گرفته است.
